foto: Voorzitter Wouter Heijveld van vereniging De lijn met de toespraak
De herdenkingen voor de slachtoffers uit de Tweede Wereldoorlog worden altijd gehouden op 4 mei gevolgd door Bevrijdingsdag op 5 mei. Alleen vielen deze dagen dit jaar, dus in 2025, op een zondag respectievelijk op een maandag. Ooit is er besloten dat deze twee dagen onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Ook als dit betekent dat de herdenkingen op zondag vallen. Herdenkingen zijn tenslotte geen feestelijke gebeurtenissen, maar momenten waarop we stilstaan bij degene die gesneuveld zijn voor onze vrijheid. De Koopvaardij was een belangrijke factor bij de bevrijding van ons land.
Voor het vervolg op dit artikel en meer foto's, dubbelklik op "lees meer"
For English doubleclick on the header
Bijgewerkt: 10 mei 2025
foto: Ton Wesseling en Gideon Guggenheim van het ss Rotterdam en Sibrand Hassing van de Holland America Line
foto: zeekadetten van korps Rotterdam
Het niet terugkomen van opvarenden heeft na de oorlog diepe sporen nagelaten bij de nabestaanden. Zeker ook de onzekerheid na 5 mei 1945. Wie is er nog in leven en wie is omgekomen? Zeker ook in mijn familie waar mijn ene opa wel en de andere niet terugkwam. Dat laatste werd pas na maanden bekend. Dat betekende maanden van onzekerheid. Zeker als er in je omgeving wel mensen terugkwamen van 5 jaar verschrikking op zee. Vandaar dat het belangrijk is te blijven herdenken. Voor alle slachtoffers bij de Koopvaardij is er traditioneel ’s morgens de herdenking bij de Boeg in Rotterdam. Om 13.00 volgde ook dit jaar de herdenking bij het Holland-Amerika Lijn monument nabij het ss Rotterdam op Katendrecht. Bij de plaquettes met de namen van de 264 slachtoffers werkzaam bij de Holland-Amerika Lijn. Het monument bestaat uit 6 metalen rechthoeken waarop de gedenkplaten zijn aangebracht. Op de voorzijde is op vijf rechthoeken een tekst aangebracht: 1940 – in memoriam – 1940 – in memoriam – 1940. Vereniging de Lijn heeft indertijd het initiatief genomen voor de oprichting van het monument wat op 4 november in 2010 door Burgemeester Aboutaleb van Rotterdam is onthuld. Vereniging de Lijn is een vereniging van oud-Holland-Amerika Lijn medewerkers en belangstellenden.
foto: belangstellend publiek
Foto: Trompetist Duncan Scheenloop
Wouter Heijveld, voorzitter van vereniging De Lijn hield een toespraak, waarbij ook hij memoreerde aan de belangrijkheid van de Koopvaardij in de Tweede Wereldoorlog. Mede dankzij de Koopvaardij leven we nu 80 jaar in vrijheid. Niet alleen de omgekomen zeevarenden waren slachtoffer. Ook degene die wel terugkwam zat vol trauma’s. Konden ze na de oorlog wel echt in vrijheid leven? Een stuurman die vijf jaar lang op de brug in het donker had staan turen, werd na de oorlog gewoon afgekeurd voor slechte ogen, waarna hij een ander beroep moest kiezen. Dat was als dank voor het ondergane leed. De onvrijheid begon voor onze toenmalige zeelieden, ook voor de opvarenden van de HAL-schepen, al in september 1939. Acht maanden voordat Nederland kennismaakte met de bezetting en de onvrijheid. Het dreigende oorlogsgeweld veranderde het leven aan boord: sloepen hingen vanaf die tijd buiten boord. De buitenverlichting en de navigatieverlichting werden gedoofd. Er kwamen stapels zandzakken rondom de brug te liggen, poorten bleven gesloten en werden geblindeerd. In het schip moesten alle deuren te allen tijde gesloten blijven. De vaarplicht werd ingevoerd. De onvrije Nederlandse bemanningen kwamen in dienst van de “Shipping” in Londen, zoals “the Netherlands Shipping and Trade Committee” kortweg werd genoemd. De Shipping bepaalde alles, ook op welk schip de zeelieden moesten varen.
foto: Ton Wesseling en Gideon Guggenheim van het ss Rotterdam
Voor de generaties van nu is leven in vrijheid een vanzelfsprekendheid geworden. We kunnen in Nederland in alle redelijkheid nog steeds zelf beslissen wat we doen en waar we gaan en staan. Ook in deze roerige wereld. Wie staat er nu nog allemaal bij stil? We zijn het een soort normaal gaan vinden. Tachtig jaar vrijheid, tachtig jaar geen oorlog. Voor Nederlandse en zeker ook West-Europese begrippen is dit een lange periode. Niet eerder in de geschiedenis heeft zich een dergelijk lange periode van vrijheid en afwezigheid aan oorlog voorgedaan. Dat mogen we best herdenken. Op 4 mei van elk jaar.
Sibrand Hassing van de Holland America Line
foto: Cock Adriaanse en Hans Berghout van vereniging De Lijn
foto: Cock Adriaanse en Hans Berghout van vereniging De Lijn
foto: Cock Adriaanse en Hans Berghout van vereniging De Lijn
Na de toespraak volgde de kransleggingen. De eerste krans werd gelegd door Sibrand Hassing van de Holland America Line, de tweede krans door Ton Wesseling en Gideon Guggenheim van het ss Rotterdam gevolgd door de krans van vereniging De Lijn. Deze krans werd gelegd door de leden Cock Adriaanse en Hans Berghout. Het korps van de Zeekadetten Rotterdam was ook present en gaf zijn bijdrage aan de herdenking. Na de herdenking was er gelegenheid om na te praten op het ss Rotterdam, ooit de “running mate” van de legendarische s.s. Nieuw Amsterdam die gelukkig heelhuids uit de Tweede Wereldoorlog kwam en na een flinke verbouwing weer ingezet kon worden. Het ss Rotterdam, symbool voor de naoorlogse Koopvaardij.
foto: de zeekadetten met alle kransen, ook die van Wijkraad Katendrecht en de familie Willeboordse
foto: Cock Adriaanse en Hans Berghout van vereniging De Lijn
Sibrand Hassing van de Holland America Line
foto: Ton Wesseling en Gideon Guggenheim van het ss Rotterdam
The English text is as follows: